Tìm Hiểu Bệnh

Tiền Sản Giật: Triệu Chứng, Nguyên Nhân, Điều Trị & Phòng Ngừa

Mục lục [Ẩn]

Tiền sản giật là một tình trạng chỉ có trong thai kỳ, gây biến chứng lên đến 8% trong tổng số ca sinh trên toàn thế giới. Tại Hoa Kỳ, đó là nguyên nhân của khoảng 15% trường hợp sinh non (sinh trước tuần thứ 37 của thai kỳ). Tiền sản giật là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng có thể xảy ra vào khoảng giữa thai kỳ (sau 20 tuần). Người bị tiền sản giật bị cao huyết áp, có protein trong nước tiểu, phù nề, đau đầu và mờ mắt. Tuy nhiên tiền sản giật cũng có thể đến sau khi sinh (tiền sản giật sau sinh), thường xảy ra trong khoảng vài ngày đầu đến một tuần sau khi sinh. Trong một số trường hợp hiếm hoi, nó bắt đầu vài tuần sau khi sinh. Cùng Healthy Beauty tìm hiểu thêm về Tiền sản giật: triệu chứng, nguyên nhân, điều trị & phòng ngừa qua bài viết sau.

Tiền sản giật là gì?

Tiền sản giật là một tình trạng huyết áp nghiêm trọng phát triển trong thai kỳ. Những người bị tiền sản giật thường có huyết áp cao (cao hơn 140/90 mmHg) và lượng protein trong nước tiểu cao (protein niệu). Tiền sản giật thường phát triển sau tuần thứ 20 của thai kỳ, nó có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong cơ thể và nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi đang phát triển.

Tiền sản giật gây căng thẳng cho tim và các cơ quan khác và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho mẹ bầu. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến việc cung cấp máu đến nhau thai, làm suy giảm chức năng gan và thận hoặc dịch trong phổi. Protein trong nước tiểu là một dấu hiệu của rối loạn chức năng thận. Nếu sản phụ bắt đầu lên cơn co giật do tiền sản giật, thì sẽ được chẩn đoán là sản giật. Đây là tình huống đe dọa tính mạng cho cả sản phụ và thai nhi do trong cơn co giật, cả mẹ và thai nhi đều có nguy cơ bị thiếu oxy. Vì những rủi ro này, tiền sản giật cần được can thiệp theo dõi và điều trị kịp thời

Triệu chứng của bệnh tiền sản giật

Nhiều người bị tiền sản giật không có bất kỳ triệu chứng nào. Đối với những trường hợp này, một số dấu hiệu đầu tiên của tiền sản giật là huyết áp cao, có protein trong nước tiểu và tích nước (điều này có thể gây tăng cân và sưng phù).

Chỉ số huyết áp trên 140/90 mmHg là bất thường trong thai kỳ. Tuy nhiên, chỉ số huyết áp cao không có nghĩa là sản phụ đó bị tiền sản giật. Vì thế nếu bạn bị huyết áp cao, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm bổ sung để kiểm tra các dấu hiệu khác của tiền sản giật:

Xét nghiệm máu: Một mẫu máu được phân tích trong phòng thí nghiệm có thể cho thấy gan và thận đang hoạt động như thế nào. Xét nghiệm máu cũng có thể đo lượng tiểu cầu trong máu, các tế bào giúp đông máu.
Phân tích nước tiểu: Nhằm xác định xem thận đang hoạt động tốt như thế nào.
Siêu âm thai: Theo dõi chặt chẽ sự phát triển của em bé thông qua siêu âm. Hình ảnh của em bé được tạo ra trong quá trình siêu âm cho phép ước tính cân nặng của em bé và lượng nước ối.
Xét nghiệm Nonstress hoặc trắc đồ sinh lý học (biophysical profile): Nonstress là kỹ thuật đơn giản được thực hiện để kiểm tra nhịp tim của thai nhi phản ứng như thế nào khi thi nhi di chuyển. Trắc đồ sinh lý học sử dụng siêu âm để đo nhịp thở, trương lực cơ, chuyển động của thai nhi và thể tích nước ối trong tử cung.

Các dấu hiệu khác của tiền sản giật bao gồm:

Nhức đầu
Nhìn mờ hoặc nhạy cảm với ánh sáng
Đau bụng bên phải.
Sưng (phù nề) ở tay và mặt
Khó thở

Mẹ bầu cần phải chia sẻ tất cả các triệu chứng mang thai của mình với bác sĩ hoặc người có chuyên môn đang theo dõi thai kì của bạn. Nhiều người không biết mình bị tiền sản giật cho đến khi kiểm tra huyết áp và nước tiểu trước khi sinh.

Tiền sản giật nghiêm trọng có thể bao gồm các triệu chứng như:

Tăng huyết áp (huyết áp từ 160/110 mmHg trở lên):
Suy giảm chức năng gan hoặc thận.
Dịch trong phổi.
Mức độ tiểu cầu trong máu thấp (giảm tiểu cầu )
Giảm lượng nước tiểu (thiểu niệu)

Nếu tiền sản giật nặng, mẹ bầu có thể cần nhập viện để theo dõi kỹ hơn hoặc cần được can thiệp sinh con càng sớm càng tốt, bác sĩ hoặc người có chuyên môn có thể cung cấp cho bạn thuốc điều trị huyết áp cao hoặc để giúp phổi của bé phát triển trước khi sinh.

Tiền sản giật thường xảy ra sau 20 tuần của thai kỳ, nhưng nó có thể đến sớm hơn. Hầu hết tiền sản giật xảy ra ở hoặc gần đủ tháng (37 tuần tuổi thai). Tiền sản giật cũng có thể đến sau khi sinh (tiền sản giật sau sinh), thường xảy ra trong khoảng vài ngày đầu đến một tuần sau khi sinh. Trong một số trường hợp hiếm hoi, nó bắt đầu vài tuần sau khi sinh.

Nguyên nhân gây ra bệnh tiền sản giật

Nhiều chuyên gia cho rằng tiền sản giật và sản giật xảy ra khi nhau thai của phụ nữ không hoạt động như bình thường, nhưng họ không biết chính xác lý do tại sao. Một số người cho rằng dinh dưỡng kém, thiếu máu hoặc chất béo trong cơ thể cao có thể góp phần. Ngoài ra thì Gene cũng là một trong những yếu tố đó.

Những điều có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng tiền sản giật bao gồm:

Chưa đủ tuổi mang thai hoặc mang thai trên 40 tuổi
Người Mỹ gốc Phi
Mang thai lần đầu
Sinh con cách nhau dưới 2 tuổi hoặc cách nhau trên 10 tuổi
Huyết áp cao trước khi mang thai
Tiền sử tiền sản giật
Mẹ hoặc chị gái bị tiền sản giật
Béo phì hoặc tiền sử béo phì
Mang đa thai
Thụ tinh trong ống nghiệm
Tiền sử bệnh tiểu đường, bệnh thận, lupus hoặc viêm khớp dạng thấp

Biến chứng nghiêm trọng của tiền sản giật

Tiền sản giật ảnh hưởng đến các động mạch mang máu đến nhau thai. Nếu nhau thai không nhận đủ máu, bào thai có thể không nhận đủ máu, oxy và chất dinh dưỡng. Điều này có thể dẫn đến tăng trưởng chậm hạn chế sự phát triển của thai nhi, trẻ nhẹ cân khi sinh ra. Tiền sản giật cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây sinh non và các biến chứng có thể theo sau bao gồm: khuyết tật học tập - rối loạn trong việc lĩnh hội và vận dụng năng lực đọc, viết và làm toán ở trẻ, động kinh, bại não và các vấn đề về thính giác và thị lực.

Tiền sản giật có thể gây ra các biến chứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng bao gồm:

Đột quỵ
Co giật khi chuyển dạ
Tràn dịch màng phổi.
Suy tim
Mất thị lực có thể phục hồi
Chảy máu trong gan
Khi sinh máu chảy không cầm được

Khi tiền sản giật hoặc sản giật làm tổn thương gan và các tế bào máu, bạn có thể bị một biến chứng gọi là hội chứng HELLP - là tên viết tắt của các từ Hemolytic anemia (thiếu máu tán huyết), Elevated Liver enzymes (tăng men gan) và Low Platelet count (giảm tiểu cầu). Đây là một biến thể của tình trạng tiền sản giật ở bà bầu, có thể đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Hội chứng HELLP là một trường hợp cấp cứu y tế khẩn cấp nếu bạn có các triệu chứng bao gồm:

Mờ mắt
Đau ngực hoặc bụng
Đau đầu
Mệt mỏi
Bụng khó chịu hoặc nôn mửa
Sưng mặt hoặc tay
Chảy máu nướu răng hoặc mũi

Tiền sản giật cũng có thể khiến nhau thai đột ngột tách khỏi tử cung, được gọi là nhau bong non. Khi nhau bong non sẽ dẫn đến chảy máu nghiêm trọng, thậm chí tử vong cả mẹ lẫn con.

Cách điều trị tiền sản giật

Cách điều trị duy nhất cho bệnh tiền sản giật và sản giật là sinh con. Bác sĩ sẽ trao đổi với bạn và gia đình về thời điểm sinh dựa trên tuần thai, sự phát triển của bé trong bụng mẹ và mức độ nghiêm trọng của chứng tiền sản giật.

Nếu em bé của bạn đã phát triển tốt, thường là sau 37 tuần hoặc muộn hơn, bác sĩ có thể sẽ kích sinh hoặc mổ lấy thai. Điều này sẽ giúp chứng tiền sản giật không trở nên tồi tệ hơn.

Nếu em bé của bạn chưa đủ tháng, bạn và bác sĩ có thể điều trị chứng tiền sản giật nhẹ cho đến khi em bé phát triển đủ để được sinh ra một cách an toàn. Càng gần đến ngày dự sinh , điều đó càng tốt cho em bé của bạn.

Nếu bạn bị tiền sản giật nhẹ không có các biểu hiện nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc, tư vấn chế độ nghỉ ngơi phù hợp như:

Nằm nghỉ ngơi tại nhà hoặc bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn ở lại bệnh viện để họ có thể theo dõi bạn chặt chẽ hơn.
Theo dõi cẩn thận bằng máy đo nhịp tim thai và siêu âm thường xuyên
Thuốc giảm huyết áp
Xét nghiệm máu và nước tiểu
Thuốc giúp ngăn ngừa co giật, giảm huyết áp và ngăn ngừa các vấn đề khác
Tiêm steroid để giúp phổi của bé phát triển nhanh hơn

Các phương pháp điều trị khác bao gồm:

Tiêm magie để ngăn ngừa co giật liên quan đến sản giật
Hydralazine hoặc một loại thuốc huyết áp khác
Đối với tiền sản giật nghiêm trọng bác sĩ có thể cần phải sinh con ngay lập tức, ngay cả khi bạn chưa gần đủ tháng. Sau đó, các triệu chứng của tiền sản giật sẽ biến mất trong vòng 1 đến 6 tuần nhưng có thể kéo dài hơn.

Phòng ngừa tiền sản giật

Nếu bạn có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến tình trạng tiền sản giật kể trên, hãy trao đổi với bác sĩ hoặc người có chuyên môn để có thể giúp bạn có một thai kì an toàn. Bạn có thể cần:

Giảm cân nếu bạn thừa cân
Bỏ thuốc lá
Tập thể dục thường xuyên
Kiểm soát huyết áp hoặc lượng đường trong máu
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn dùng aspirin liều thấp 81mg mỗi ngày. Và không nên dùng bất kỳ loại thuốc, vitamin hoặc chất bổ sung nào mà không hỏi ý kiến bác sĩ hoặc người có chuyên môn.

Việc khám thai định kỳ, phát hiện ra những dấu hiệu bất thường sớm là điều cần thiết giúp bảo vệ mẹ và bé được an toàn khoẻ mạnh. Mọi thắc mắc hãy nhắn tin ngay với Healthy Beauty để được Dược sĩ chuyên môn tư vấn: m.me/healthybeautyduocpham